خلاقیت جزء آن دسته از فاکتور هایی است که وجود آن در محیط کار علاوه بر اینکه توسعه و پیشرفت یک کسب و کار را تضمین می کند باعث جذابیت آن شغل نیز می شود. شغلی که خلاقانه باشد و افراد را وادار کند که تفکر خلاقانه ای داشته باشند خالی از یکنواختی است که همین امر نقش بسیار مهمی در رضایت شغلی کارکنان دارد و بازدهی شغلی آنان را نیز بالا می برد. همچنین یک محیط شغلی خلاقانه فرسودگی شغلی را نیز به تعویق می اندازد زیرا فعالیت ها و و ظایف شغلی برای افراد جذاب، چالش انگیز و لذت بخش است.
شاید این گفته ها باعث شود فکر کنید که همه مشاغل نمی توانند شامل این ویژگی شوند. این درست است که برخی از مشاغل ذاتاً خلاقانه هستند اما می توان با استفاده از تکنیک های ساده ای محیط شغلی را به سمت یک جو خلاقانه هدایت کرد.
روش های ایجاد خلاقیت در محیط کار:
• انعطاف پذیری در محیط کار
شیوه کار کردن افراد با یکدیگر متفاوت است و برای اینکه بتوانیم بهترین عملکرد را از افراد به دست آوریم باید تفاوت های فردی آنها را در نظر بگیریم و به آنها احترام بگذاریم. افراد به شکل های متفاوتی می توانند بهترین عملکرد خود را به نمایش بگذارند. مثلا برخی افراد به تنهایی بهتر کار می کنند تا اینکه به صورت گروهی کار کنند و یا برعکس یا اینکه برای برخی از کارکنان سخت است که مجبور باشند تمام روز را ایستاده کار کنند و یا مجبور باشند به طور مداوم روی صندلی بنشینند. پس رعایت این تفاوت های فردی و انعطاف به خرج دادن در واگذاری مسئولیت به افراد باعث می شود که کارکنان احساس راحتی بیشتری کنند و در نتیجه عملکرد بهتری داشته باشند که یکی از نتایج آن خلاقیت در محیط کار است.
• محیط کاری چشم نواز
معمولاً کارفرما ها بری انتخاب مکان و فضای شغلی خودشان و یا به هنگام چیدمان فضای شغلی بیشتر به این نکات توجه دارند که چیدمان فضای شغلی و محیط کار به گونه ای باشد که به بازدهی کاری بیشتر و یا خروجی بیشتر محصولات کمک کند و یا در نهایت توجه، ایمنی کارکنان را در نظر می گیرند. اما نکته ای که معمولا از آن غافل می شوند چشم نواز بودن محیط کار است. زیبا کردن فضای کار باعث می شود کارکنان محل کار خودشان را دوست داشته باشند و از اینکه در آن فضا مشغول به کار هستند لذت ببرند. شاید کوچکترین نمود از رعایت این اصل این باشد کارکنان هر روز با ذوق و شوق و به موقع در محل کار حاضر می شوند و به محیط کاری خودشان احساس تعلق می کنند. مانند استفاده از گلدان، ایجاد یک فضای آرام برای استراحت که کارکنان بتوانند در آن احساس راحتی کنند، ایجاد یک فضای کتابخانه ای برای استفاده از کتابها و مطالعه. حتی از تأثیر رنگ ها نیز بر خلاقیت و ایجاد جو صمیمانه در محیط کار نباید غافل شد.
• فراهم کردن فرصت برای یادگیری و پیشرفت
خلاقیت و پیشرفت بدون دانش اتفاق نمی افتد. برای اینکه بتوانید پیشرفت را در کارکنان و کسب و کارتان به وجود بیاورید باید به مسائل مرتبط با آموزش کارکنان توجه ویژه داشته باشید. و همواره بودجه مشخصی برای دوره های آموزشی در نظر بگیرید. رعایت این اصل علاوه بر فواید مشخصی که دارد به کارکنان القا می کند که آموزش هم بخشی از وظایف شغلی است و حائز اهمیت است.
• آرامش
خستگی، کار کردن تحت شرایط اضطراب و استرس باعث سرکوب ایده های خلاقانه افراد می شود. وقتی کارکنان بدون لحظه ای استراحت مشغول کار کردن هستند دیگر فرصتی برای فکر کردن ندارند. خیلی از شرکت های بزرگ دارای مجموعه های ورزشی نیز هستند تا کارکنان بتوانند در یک فضای شاد و مفرح خستگی و استرس اجتناب ناپذیر ناشی از فعالیت های کاری را از بین ببرند. شما هم می توانید در حد توان خود از این ایده ها برای ایجاد جوی آرام برای کارکنان خودتان استفاده کنید.
• ایجاد حس مالکیت در کارکنان
اگر کارکنان در چیدمان فضای شغلی، انتخاب ابزار و وسایل کار، لوازم جانبی که در محیط کار هستند و … دخالت داشته باشند و یا دارای مسئولیت باشند باعث می شود نسبت به جایی که کار می کنند احساس مالکیت داشته باشند در نتیجه متعهدانه تر و دلسوزانه تر کار می کنند و جرأت و جسارت ایده پردازی و بیان نظرات و ایده های خود را خواهند داشت. اینکه کارکنان احساس کنند یک عضو مؤثر در یک مجموعه هستند احساس بهتری خواهند داشت و به گونه ای متفاوت کار خواهند کرد.
• ایجاد فضای باز گفت وگو
گفت و گو بین کارکنان درباره مسائل مهم کاری، نظرخواهی از آن ها درباره مسائل نه تنها خلاقیت را بین کارکنان افزایش می دهد بلکه باعث می شود با تعهد بیشتری وظایف شغلی خود را انجام دهند. کار گروهی، نظرخواهی از همه اعضای گروه همیشه نتایج بهتری نسبت به تک روی کردن وکار انفرادی داشته است. فرصت گفت و گو دادن به اعضای گروه باعث می شود احساس هویت وابسته به گروه در آنها شکل بگیرد و هویت شغلی آنها را تقویت می کند. در واقع به واسطه دلبستگی که به وجود می آید کارشان با همه ارکان زندگی شان پیوند می خورد.
رعایت این اصول و بسیاری نکات دیگر باعث می شود فضای کسب و کار شما برای اعضای گروه جوی شاد، سرشار از آرامش و راحتی باشد تا بتوانند آزادانه نظرات، انتقادات و ایده های خودشان را مطرح کنند وجسارت ایده پردازی و خلاقیت را در خود پرورش دهند.
مرکز مشاوره کلینیک روان شناسی
